Скажы НЕ смяротнаму пакаранню

29 траўня ў Вярхоўным судзе адбыўся разгляд апеляцыйнай скаргі на прысуд Аляксандра Жыльнікава, асуджанага за забойства трох чалавек. Спачатку мужчына атрымаў пажыццёвы тэрмін, але пасля паўторнага разгляду справы Мінскім гарадскім судом прысуд быў заменены на смяротнае пакаранне. Жыльнікаў і яго адвакаты просяць суд перагледзець справу і замяніць пакаранне на менш жорсткае. 

Нагадаем, у снежні 2015 г. у Мінску здарылася трагедыя - у сваёй кватэры былі забітыя малады хлопец і яго дзяўчына. Былая сяброўка маладога чалавека, выхавальніца дзіцячага сада Аліна Шульганава, не змагла змірыцца з тым, што яе кавалер сышоў да іншай, і вырашыла правучыць саперніцу. Выканаўцы (Вячаслаў Сухарко і Аляксандр Жыльнікаў) перастараліся - адбылося забойства выбранніцы хлопца і яго самога. А адразу пасля затрымання стала вядома, што мужчыны таксама датычныя да забойства жыхара Калодзішчаў, які здаваў пакой у сваёй хаце аднаму з іх.

У пачатку судовага пасяджэння Аляксандр Жыльнікаў хадайнічаў аб прызначэнні новай медыка-крыміналістычнай экспертызы, якая змагла б ўсталяваць дакладнае паходжанне плям крыві на яго вопратцы, што, на яго думку, магло б пацьвердзіць яго недатычнасць да двух забойстваў. Аднак судовая калегія, у якой старшынёй быў суддзя Сяргей Гураў, не пабачыла падстаў для задавальнення хадайніцтва.

Прысутнічаў у судзе і Вячаслаў Сухарко, таксама асуджаны да вышэйшай меры пакарання за ўчыненне гэтых злачынстваў, але які не падаваў апеляцыйнай скаргі. Падчас свайго выступу ён заявіў аб тым, што зусім нядаўна былі расстраляныя Аляксей Міхалені і Віктар Лётаў - раней асуджаныя да смяротнага пакарання.

«Я чатыры месяцы сядзеў у камеры смяротнікаў з людзьмі, у адносінах да якіх прысуд ужо ўступіў у законную сілу. А ў дачыненні да мяне яшчэ не ўступіў, але ж гэта нікога не хвалюе. Міхаленя і Лётаў. Іх забралі два тыдні таму, у ноч з 15 на 16 траўня», - распавёў Сухарко.

Cам Вячаслаў Сухарко свой прысуд абскарджваць не збіраўся, аднак яго адвакатка ўсё роўна павінна была звярнуцца ў апеляцыйную інстанцыю. Ён выказаў згоду з вынесеным яму смяротным прысудам і настойліва прасіў судзейскую калегію выдаліць яго з залы суда, тлумачачы гэта тым, што яму дрэнна і цяжка тут прысутнічаць. "Мне спакайней ў камеры смяротнікаў", - падсумаваў Сухарко.

Суд адмовіўся выдаляць асуджанага па яго просьбе. Тады, праз некаторы час, ён пачаў гучна спяваць песню гурта "Кіно" і чытаць вершы Уладзіміра Высоцкага, ніяк не рэагуючы на ​​заўвагі суддзяў і канваіраў. Толькі пасля гэтага суд прыняў рашэнне аб выдаленні Сухарко з залі.

Праваабаронцы Алесь Бяляцкі і Андрэй Палуда падчас суду па апеляцыйнай скарзе Аляксандра Жыльнікава

Пасля перапынку ў судзе выступілі Аляксандр Жыльнікаў, яго адвакаты і адвакаты двух іншых асуджаных па гэтай справе - Вячаслава Сухарко і Аліны Шульганавай (апошняя на працэсе не прысутнічала). Пазіцыя Жыльнікава і яго адвакатаў зводзіцца да таго, што асуджаны не ўдзельнічаў у здзяйсненні злачынстваў, а толькі ведаў пра іх і дапамагаў Сухарко "пераадольваць іх наступствы". Яго віна ўсталяваная не на падставе даказаных фактаў, а ўсяго толькі на падставе здагадак суддзяў.

Адвакатка Жыльнікава Людміла Казак адзначыла, што падчас следства і наступных судовых працэсаў былі парушаныя правы Жыльнікава, замацаваныя ў Міжнародным пакце аб грамадзянскіх і палітычных правах: права на жыццё, права не падвяргацца зневажальнаму годнасць абыходжанню, права на асабістую недатыкальнасць, а таксама на справядлівае судовае разбіральніцтва. На яе думку, такім ніяк нельга назваць паўторны разгляд справы Мінскім гарадскім судом, які, па сутнасці, прадубляваў рашэнне Вярхоўнага суда, які палічыў прысуд у выглядзе пажыццёвага зняволення для Жыльнікава і Сухарко занадта мяккім. Па словах Казак, суддзі Мінгарсуда фактычна выступалі на баку абвінавачвання.

Адвакат Вячаслава Сухарко Яўгенія Кабакова таксама прасіла суд пра замену прысуду для свайго падабароннага на больш мяккі. На яе думку, паводзіны Сухарко ў судзе - гэта паказчык яго раскаяння і страху перад суровым пакараннем. Адвакат лічыць, што Беларусь абавязкова прыйдзе да таго, што смяротнае пакаранне будзе адменена, аднак выказала асцярогу, што асуджаны да вышэйшай меры Сухарко можа пра гэта ўжо не даведацца.

У завяршэнні слухання выступіў пракурор Алег Буйленкоў. Ён лічыць скаргі Жыльнікава і адвакатаў беспадстаўнымі і не падлягаючымі задавальненню.

Судзейская калегія паведаміла, што рашэнне па справе будзе агучана 30 траўня ў 12.00.

Такім чынам, 29 траўня стала вядома аб расстрэле Аляксея Міхалені і Віктара Лётова, якія былі прысуджаныя да смяротнага пакарання ў 2017 годзе.

Жыхара Нароўлі Аляксея Міхаленю асудзілі да вышэйшай меры за забойства двух чалавек з асаблівай жорсткасцю. Першага лютага Камітэт па правах чалавека ААН зарэгістраваў індывідуальны зварот па парушэнне правоў асуджанага пад №3105/2018 і прасіў беларускія ўлады адкласці расстрэл Аляксея Міхалені, пакуль яго справа знаходзіцца на разглядзе.

Пра Віктара Лётава праваабаронцы даведаліся выпадкова. Вядома, што ён быў асуджаны 22 верасня 2017 года Віцебска абласным судом за забойства сукамерніка ў папраўчай калоніі г. Глыбокае.

На дадзены момант выканання смяротнага прысуду чакаюць чатыры чалавекі: Вячаслаў Сухарко, Аляксандр Жыльнікаў, а таксама Сямён Беражной і Ігар Гершанкоў - фігуранты гучнай справы "чорных рыэлтараў", якім у снежні мінулага года Вярхоўны суд пакінуў прысуд у сіле.